Wietrzenie skał i minerałów

WIETRZENIE SKAŁ I MINERAŁÓW

Wietrzenie skał i minerałów jest procesem bardzo złożonym. Ogólnie można je określić

jako rezultat działania niszczących sił przyrody, obejmujący zarówno fizyczny rozpad (rozdrobnienie) jak i chemiczny rozkład skał i minerałów. Równolegle z procesami dezintegracji następują procesy syntezy nowych minerałów i substancji amorficznych. Wszystkie zachodzące przemiany wzajemnie na siebie wpływają, dlatego końcowy produkt wietrzenia rozpatrywać należy jako rezultat ich synergicznego działania.

Na wpływy sił niszczących narażone są skały i minerały pozostające w stałym

kontakcie z czynnikami atmosferycznymi, tzn. występujące na powierzchni ziemi lub w jej pobliżu. W pierwszej fazie wietrzenia podlegają one rozkruszeniu na mniejsze fragmenty, a nawet na poszczególne ziarna mineralne. Tak rozkruszony materiał, posiada znacznie zwiększoną powierzchnię reakcji i charakteryzuje się mniejszą spoistością oraz obecnością szczelin, pęknięć i mikrootworów. Staje się on obiektem ataku wody, tlenu i dwutlenku węgla, inicjującym szereg reakcji chemicznych prowadzących do zmian w składzie chemicznym wietrzejącego materiału. Powstają nowe minerały, zwane minerałami wtórnymi oraz substancje nie wykazujące budowy uporządkowanej, tzn. substancje amorficzne.

Nowopowstałe produkty charakteryzują się odmienną niż minerały pierwotne budową

oraz odmiennymi właściwościami fizyko-chemicznymi. Cechuje je zdolność do pozostawania w stanie względnej równowagi z panującymi warunkami atmosferycznymi.

Wszystkim zachodzącym przemianom towarzyszy ciągłe zmniejszanie rozmiarów

cząstek oraz uwalnianie składników rozpuszczalnych, z których większość ulega wymywaniu. Schemat obrazujący kierunki wietrzenia w środowisku kwaśnym, charakterystycznym dla gleb klimatu umiarkowanego wilgotnego, przedstawić następująco:

Rozpatrując procesy wietrzenia należy zwrócić uwagę na następujące zagadnienia:

Powrót do strony głównej