KRZEMIANY PIERŚCIENIOWE
- Minerały należące do tej grupy nie są zbyt rozpowszechnione w przyrodzie. W ich
- strukturze wewnętrznej występuje pierścieniowy rodnik [Si
nO3n]. Najważniejszymi z rolniczego punktu widzenia krzemianami pierścieniowymi są zeolity. Tworzą się one zazwyczaj w warunkach hydrotermalnych i związane są z procesami pomagmowymi, a zwłaszcza powulkanicznymi. Stanowią liczną grupą minerałów o złożonym chemizmie i skomplikowanej budowie wewnętrznej (są one glinokrzemianami sodu i wapnia). Charakterystyczną cechą ich budowy jest występowanie dużych luk wewnątrz sieci krystalicznej. Luki te łączą się w kanały, w których zamknięte są m.in. drobiny wody. Jest to tzw. woda zeolityczna, słabo związana i łatwo do usunięcia przez podgrzanie, bez naruszenia struktury wewnętrznej.. Specyficzna budowa zeolitów jest przyczyną ogromnych zdolności sorpcyjnych tych minerałów. Dzięki nim zeolity znalazły zastosowanie w rolnictwie, a także w rekultywacji terenów skażonych metalami ciężkimi. Do celów rekultywacyjnych jako sorbentów używa się zeolitów syntetycznych. Mogą być one wysiewane do gleby w postaci sypkiej, tzn. w postaci ziarenek wielkości ziarn piasku lub też, w postaci brykietów, gdy ziarenka naklejone są na inny materiał. Brykiety te można po pewnym czasie wykopać z gleby i poddać ługowaniu roztworem ekstrakcyjnym. Po takiej renowacji nadają się one do powtórnego użycia. Skuteczność zabiegu rekultywacyjnego zależy od gęstości "posadzenia" brykietów (zwanych potocznie kartofelkami), warunków wilgotnościowych oraz odczynu gleby. W warunkach optymalnych (doświadczenia wazonowe) udaje się odprowadzić z gleby nawet do 90% jonów metali ciężkich, w warunkach polowych zaś - od 5 do 70%, w zależności od wymienionych warunków.
Powrót do strony głównej