Katedra Ogólnej Uprawy Roli i Roślin -  Rys historyczny

W październiku 1945 roku prof. Tadeusz Konopiński, mianowany dziekanem Wydziału Rolniczego, nawiązał kontakt z przybyłym z Dublan kierownikiem Katedry Uprawy Roli i Roślin na Wydziale Rolniczo-Lasowym Politechniki Lwowskiej profesorem nadzw. dr hab. Bolesławem Świętochowskim. Ten przystąpił pod koniec roku do organizacji Katedry Ogólnej Uprawy Roli i Roślin, zostając jej pierwszym kierownikiem. W 1946 roku został też wybrany przez Radę Wydziału Rolniczego Dziekanem. Równocześnie z Katedrą podjęto organizację własnego Zakładu Doświadczalnego w obrębie gospodarstwa rolnego w Swojcu. Zajęte pomieszczenia były w poważnym stopniu zdewastowane, gospodarstwo rolne bez inwentarza żywego ze zniszczonymi budynkami. Opiekunem naukowym gospodarstwa w Swojcu został prof. Świętochowski. Funkcję tę pełnił przez 20 lat, a zastąpił go mgr inż. Roman Krężel (do 1976 roku). Pierwsze doświadczenia polowe i wazonowe założono już w kwietniu 1946 roku, zapoczątkowując polskie powojenne doświadczalnictwo rolnicze na Dolnym Śląsku.

W latach 1950-1964 prof. Bolesław Świętochowski, pełniący w tym okresie również funkcję wicedyrektora Instytutu Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa, udostępnił część pomieszczeń Katedry dla Działu Uprawy Roli i Płodozmianów IUNG-u. Pracownicy tego działu razem z pracownikami Katedry wspólnie wykonywali zadania naukowe i dydaktyczne.

Od 1 października 1951 roku Wydział Rolniczy Uniwersytetu i Politechniki przekształcił się w samodzielną Uczelnię – Wyższą Szkołę Rolniczą, a prof. Bolesław Świętochowski został jej prorektorem ds. Nauki. Pracownicy Katedry tworzyli i kierowali także innymi jednostkami: w 1951 roku doc. dr hab. Witold Niewiadomski Zakładem Uprawy Roli i Roślin w Wyższej Szkole Rolniczo-Technicznej w Olsztynie, a doc. dr Natalia Balicka Zakładem (przekształcony później w Katedrę) Mikrobiologii Rolniczej, w 1960 roku doc. dr hab. Józef. Dzieżyc Katedrą Rolniczego Użytkowania Terenów Zmeliorowanych na Wydziale Melioracji Rolnych WSR we Wrocławiu.

W 1970 roku w wyniku reorganizacji Uczelni utworzono Instytut Uprawy Roli i Roślin, w ramach którego Katedra pozostaje Zespołem Ogólnej Uprawy Roli i Roślin. Dyrektorem Instytutu został prof. dr hab. Zygmunt Hryncewicz. W 1974 roku Zespół Ogólnej Uprawy Roli i Roślin przemianowano na Zakład Uprawy Roli. Mimo zawężonej nazwy w zakres dyscypliny w dalszym ciągu wchodzi nauka o siedlisku, siewie i sadzeniu, pielęgnowaniu i zbiorze roślin, ekologii i zwalczaniu chwastów oraz o płodozmianach. W 1982 roku w wyniku ponownej reorganizacji Akademii Rolniczej reaktywowano nazwę Katedry Ogólnej Uprawy Roli i Roślin. Katedrą w okresie 60 lat kierowali kolejno: prof. dr hab. Bolesław Świętochowski (1945–1965), prof. dr hab. Bronisław Jabłoński (1965–1986), prof. dr hab. Roman Krężel (1986–1995), dr inż. Ryszard Gandecki (1995–1999), prof. dr hab. Danuta Parylak (1999–2005), a od roku 2005 – prof. dr hab. Leszek Kordas.

Rozwój kadry naukowej w Katedrze Ogólnej Uprawy Roli i Roślin cechował zróżnicowany dynamizm. W roku 1964 roku habilitował się dr Bronisław Jabłoński. W 1965 roku prof. Bolesław Świętochowski przeszedł na emeryturę, a kierownictwo Katedry objął doc. dr hab. B. Jabłoński. Kolejne lata to 3 habilitacje: w 1968 roku habilitował się dr Stanisław Miklaszewski, w 1970 dr Roman Krężel, a w 1971 roku dr Maria Radomska. W 1971 roku doc. dr hab. Bronisław Jabłoński otrzymał nominację na prof. nadzwyczajnego. W grudniu 1975 roku zmarł prof. dr hab., dr hc., dr hc. Bolesław Świętochowski. W roku 1980 doc. dr hab. Maria Radomska objęła stanowisko dyrektora Instytutu Produkcji Rolniczej Zamiejscowego Wydziału Ekonomiki Produkcji i Obrotu Rolnego w Rzeszowie, Akademii Rolniczej w Krakowie. Doc. dr hab. Roman Krężel uzyskał tytuł profesora nadzwyczajnego w 1980 roku. W roku 1981 roku prof. dr hab. Bronisław Jabłoński zostaje wybrany Dziekanem, a prof. dr hab. Roman Krężel Prodziekanem Wydziału Rolniczego. Funkcje te pełnili do 1984 roku. W maju 1984 roku, w pierwszych demokratycznych wyborach, prof. dr hab. Bronisław Jabłoński został wybrany Rektorem Akademii Rolniczej we Wrocławiu, a w 1985 roku Rada Państwa nadała mu tytuł profesora zwyczajnego. W 1989 roku doc. dr hab. Stanisław Miklaszewski uzyskał tytuł prof. nadzwyczajnego, a w 1990 roku prof. nadzw. Roman Krężel tytuł profesora zwyczajnego.

Ostatnie 10 lat to wyraźne przyspieszenie rozwoju kadry naukowej. Stopień doktora habilitowanego otrzymały cztery osoby: w 1994 r. – dr Lesław Zimny, w 1998 r.  – dr Danuta Parylak, w 2000 r. – dr Leszek Kordas, a w 2003 r. – dr Piotr Sobkowicz. Tytuł profesora nauk rolniczych uzyskali: w roku 2001 dr hab. Lesław Zimny, w roku 2002 dr hab. Danuta Parylak i w roku 2004 dr hab. Leszek Kordas. W latach 1996–2005 w Katedrze przeprowadzono także 10 przewodów doktorskich. W okresie 60 lat w Katedrze Ogólnej Uprawy Roli i Roślin zrealizowano łącznie 13 przewodów habilitacyjnych i 78 prac doktorskich.

Szczególny wkład w utworzenie i rozwój specjalności ogólna uprawa roli i roślin wniósł prof. dr hab. Bolesław Świętochowski. W dowód uznania jego zasług w roku 1963 WSR w Olsztynie, a w roku 1966 SGGW w Warszawie nadały mu godność doktora Honoris Causa. W 1970 roku, w 75. rocznicę urodzin prof. Bolesława Świętochowskiego zorganizowano sesję naukową, a uroczystości z tej okazji odbyły się w IUNG-u w Laskowicach Oławskich.

 

Strona główna