Ziemia Kłodzka to bardziej kraina historyczna i administracyjna niż geograficzna. Jej obszar pokrywa się z grubsza z dawnym Hrabstwem Kłodzkim, a dzisiejszy zasięg wyznaczony jest przebiegiem granicy polsko-czeskiej. Mająca kształt niemalże prostokąta postawionego skośnie na jednym z wierzchołków, jest Ziemia Kłodzka ze wszech stron otoczona terenami należącymi do Republiki Czeskiej. Z Polską łączy się niezbyt szerokim przesmykiem od pn.-wsch. Dzisiejsze obszary przygraniczne były dawniej silnie ze sobą związane, co widać choćby po przebiegu starych dróg, prowadzących teraz donikąd, bo urywających się na granicy. Dopiero od niedawna, po uruchomieniu kilkunastu przejść granicznych, związki te zaczynają powoli odżywać.
Kraina ta należy do dwu regionów geograficznych: Sudetów Środkowych i Sudetów Wschodnich. Obie części oddzielone są Nysą Kłodzką, płynącą tutaj dokładnie południkowo. Całościowo można jednak na nią spojrzeć jako na rozległe obniżenie Kotliny Kłodzkiej wraz z Rowem Górnej Nysy od południa i otaczające je liczne pasma górskie. Idąc od zachodu, przeciwnie do ruchu wskazówek zegara są to kolejno:
Na zachód od Gór Bardzkich leżą, równoległe do Gór Stołowych, Wzgórza Ścinawskie. W ten sposób koło się zamyka. Historycznie rzecz ujmując, do Ziemi Kłodzkiej należy jeszcze rejon Nowej Rudy z Wzgórzami Włodzickimi położonymi na pn. od Wzgórz Ścinawskiech. Obecnie jest on jednak raczej łączony z Górami Sowimi już do Kłodzczyzny nie zaliczanymi. Fizjograficznie do regionu tego należałoby zaliczyć też obszar Broumova, gdzie m.in. leży przeważająca część pasma górskiego znanego u nas jako Góry Stołowe. Oddzielenie tego regionu od Kłodzczyzny ma podłoże historyczne sięgające średniowiecza.
Należałoby jeszcze wymienić mniejsze, co nie znaczy mniej atrakcyjne, pasma leżące bardziej bardziej w głębi kotliny: Krowiarki, Wzgórza Rogówki czy Wzgórza Lewińskie.
Wielka powódź w lipcu 1997 zniszczyła wiele dróg i ścieżek, przede wszystkim we wschodniej części Kotliny Kłodzkiej. Zniosła też większość mostów na Białej Lądeckiej. Zachodnia część kotliny znacznie ucierpiała w czasie gwałtownej burzy w nocy z 22 na 23 lipca '98. Nie wszystkie drogi gruntowe i kamienne w wyższych partiach, o niewielkim znaczeniu gospodarczym, zostały naprawiane po tych klęskach żywiołowych. Bądźmy więc przygotowani na nieprzewidziane trudności na trasach i możliwość wydłużenia wycieczki!Poczytaj o Ziemi Kłodzkiej
Przedstawione opisy tras mogą chyba powoli zacząć pretendować do roli przewodnika rowerowego po górach Ziemi Kłodzkiej. Jest jeszcze niedopracowany i chyba nigdy nie będzie, ale mam nadzieję, że pomoże Ci w planowaniu własnych wypraw do tego pięknego regionu. W tej chwili jest to chyba najobszerniejszy przewodnik rowerowy po tym zakątku kraju w internecie i nie tylko.
Syntetyczny opis możliwości uprawiania górskiej turystyki rowerowej w górach Ziemi Kłodzkiej przedstawiłem wspólnie z Jasiem Jełowickim w artykule, który ukazał się w nr 5/98 magazynu rowerowego Bikeboard. Potraktowano tam jednak wyjątkowo po macoszemu Góry Stołowe.
Kilka artykulików z opisem wycieczek w tym rejonie opublikowałem też w czasopiśmie „Sudety” w 2001 i 2002 r. Opisy kilku tras rowerowych w G. Stołowych, Bystrzyckich i w Masywie Śnieżnika, zresztą pokrywających się częściowo z opisanymi na tych stronach, znajdziesz w „Rowerowym przewodniku po Polsce” M. Kędrackiego. Niestety roi się on od błędów.
Turyści piesi mają do dyspozycji krótki przewodnik Piotra Migonia wydany w 1996 r. przez Eko-Graf i wznowiony z niewielkimi poprawkami w 2000 r.
Przewodniki wydawnictwa „Pascal” choć są dość aktualne, to w pogonii za sensacją nieraz mijają się z prawdą. Ukazały się dwa: „Sudety 2” Marka Motaka (późniejsze wydanie podzielono na 3 części) i jednotomowe „Sudety”, gdzie część dotyczącą Kłodzczyzny i tak opracowano na podstawie przewodnika poprzedniego.
Nieco więcej rzetelnych informacji zawierają przewodniki z serii „Polskie góry” ukazujące się nakładem Wydawnictwa PTTK „Kraj” i prezentujące poszczególne pasma, ale większość z nich - nawet tych wznowionych niedawno - jest niezaktualizowana i przestarzała.
Trochę wiadomości o Ziemi Kłodzkiej i jej poszczególnych rejonach można znaleźć w sieci.