Zawartość próchnicy w glebach Polski

Zawartość próchnicy w glebie

Zawartość próchnicy w glebach waha się w szerokich granicach.
Na zawartość próchnicy mają wpływ następujące czynniki (Kowaliński 1993):

jakość i ilość związków organicznych, które dostają się do gleb w danej strefie bioekologicznej,
tempo humifikacji związków organicznych, o którym decyduje aktywność biologiczna gleb uwarunkowana działalnością mikroorganizmów,
tempo mineralizacji próchnicy zawartej w glebach,
właściwości fizyczne, fizykochemiczne i chemiczne gleby,
ilość i jakość zawartych w glebie związków mineralnych.

Zawartość próchnicy w poziomach akumulacyjnych ważniejszych gleb Polski (Turski 1996)

Rząd	Typ, rodzaj, gatunek	Zawartość próchnicy %
Gleby wapniowcowe	Rędziny kredowe	3.4^* 2.1 - 6.3^**
Gleby wapniowcowe	Rędziny jurajskie	4.4 1.5 - 7.0
Gleby czarnoziemne	Czarnoziemy	2.8 1.8 - 4.0
Gleby brunatnoziemne	Brunatne wytworzone z piasków	1.5 0.9 - 2.2
	Brunatne wytworzone z gliny lekkiej i średniej	1.8 1.1 - 3.0
	Brunatne wytworzone z gliny ciężkiej	2.5 1.6 - 3.7
	Brunatne wytworzone z utworów pyłowych	1.7 1.3 - 1.9
	Brunatne wytworzone z lessów i utworów lessowatych	1.9 1.4 - 2.6
Gleby brunatnoziemne	Płowe wytworzone z utworów pyłowych	1.9 1.4 - 2.4
	Płowe wytworzone z lessów i utworów lessowatych	1.8 1.0 - 2.5
	Płowe wytworzone z gliny lekkiej	1.6 1.0 - 2.6
Gleby bielicoziemne	Bielicowe wytworzone z piasków	1.5 1.1 - 2.0
Gleby zabagniane	Opadowo- glejowe wytworzone z pyłów	1.6 1.2 - 2.1
Czarne ziemie	Czarne ziemie wytworzone z piasków	2.8 1.2 - 4.1
	Czarne ziemie wytworzone z glin lekkich i średnich	2.6 1.2 - 5.7
	Czarne ziemie wytworzone z glin ciężkich i iłów	4.9 2.5 - 5.6
Gleby aluwialne	Mady rzeczne i deluwialne wytworzone z piasków	2.9 1.5 - 5.2
	Mady rzeczne i deluwialne wytworzone z pyłów	3.5 1.7 - 5.8
	Mady rzeczne wytworzone z iłów	4.2 2.4 - 6.8

* - wartości średnie
** - zakres wartości

Zawartość substancji organicznej w wierzchnich poziomach gleb mineralnych z kilku obszarów USA (Buckman i Brady 1971)

Gleby	Substancja organiczna %
Gleby	wahania	średnio
Gleby Zachodniej Virginii (240 próbek)	0,74 - 15,1	2,88
Gleby Pensylwanii (15 próbek)	1,70 - 9,9	3,60
Gleby Kansas (117 próbek)	0,14 - 3,62	3,38
Gleby Nebraska (30 próbek)	2,43 - 5,29	3,83
Gleby preriowe Minesota (9 próbek)	3,45 - 7,41	5,15
Gleby Utah (21 próbek)	1,54 - 4,93	2,69

Zależność między składem granulometrycznym a przybliżoną zawartością substancji organicznej w kilku glebach stanu Północnej Karoliny (Wiliams 1915)

Rodzaj gleby	Ilość próbek	% substancji organicznej
Rodzaj gleby	Ilość próbek	wierzchnie poziomy	głębsze poziomy
Piaski	15	0,80	0,50
Gliny ciężkie	10	1.32	0,56
Iły	27	1,46	0,64

Powrót do strony głównej