Spis treści Skorowidz Poziom główny Poziom nadrzędny Poprzednia galeria Następna galeria

Przykłady graficznych środowisk pracy użytkownika (GUI)

Środowiska oparte na X-Window System (głównie UNIX)

Minimalizm warstwy podstawowej

System operacyjny UNIX, środowisko graficzne X-Window (lata 1984–) bez zarządcy okien.
Samo środowisko X-Window nie udostępnia pulpitu ani innych elementów wspomagania użytkownika. Okno najwyższego rzędu (root window) pełni rolę tła (canvas). Okna aplikacji nie mają ramek. Nie ma możliwości bezpośredniego sterowania oknami, służą do tego opcje wiersza poleceń.

Środowiska klasyczne

System operacyjny UNIX, środowisko graficzne X-Window, zarządca okien TWM (Tab Window Manager).
Okno najwyższego rzędu udostępnia menu systemowe i jest tłem dla okien aplikacji.

System operacyjny UNIX, środowisko graficzne X-Window/Motif, zarządca okien MWM (Motif Window Manager).
Okno najwyższego rzędu udostępnia menu systemowe oraz ikony zminimalizowanych okien aplikacji.

System operacyjny UNIX/Linux, środowisko graficzne X-Window/AfterStep, zarządca okien WindowMaker.
Pulpit udostępnia menu systemowe i ikony obiektów systemowych, w tym ikony okien uruchomionych aplikacji.

Współczesne środowiska użytkowe

System operacyjny UNIX/Linux, środowisko graficzne X-Window, zarządca okien FluxBox.
Pulpit udostępnia menu systemowe i opcjonalnie ikony reprezentujące polecenia użytkownika. Panel sterowania pomaga zarządzać oknami aplikacji.

System operacyjny UNIX/Linux, środowisko graficzne X-Window/Xfce, zarządca okien xfwm.
Panel sterowania udostępnia kontrolki poleceń systemowych, panel aplikacji pomaga zarządzać oknami aplikacji, pulpit jest tłem dla okien aplikacji i udostępnia menu systemowe, a opcjonalnie także ikony obiektów systemowych.
rok 2004	rok 2006

System operacyjny UNIX/Linux, środowisko graficzne X-Window/GNOME, zarządca okien Metacity (lata 1999–).
Elementy pomocnicze: panele sterujące, obiekty systemowe. Pulpit udostępnia menu konfiguracji, ikony obiektów systemowych i zawartość kartoteki `~/Desktop`. Pełne menu systemu jest wywoływane z paneli pomocniczych.
rok 2000	rok 2002	rok 2004	rok 2006	rok 2011

System operacyjny UNIX/Linux, środowisko graficzne X-Window/KDE (lata 1998–).
Elementy pomocnicze: panele sterujące, obiekty systemowe.
Pulpit udostępnia menu systemowe, ikony obiektów systemowych i zawartość kartoteki `~/Desktop`
KDE2.2, zarządca okien KWin (rok 2001)	KDE3.1, zarządca okien KWin (rok 2003)	KDE3.3, zarządca okien KWin (rok 2004)	KDE3.5, zarządca okien KWin (rok 2006)

Współczesne wersje środowiska graficznego KDE da się instalować w systemach opartych na X-Window System oraz w systemach Windows. Konfigurowalny pulpit służy do umieszczania różnego typu obiektów — w tym również widoków kartotek kojarzących się z tradycyjnym „pulpitem”.
KDE4, zarządca okien KWin (rok 2008)

System operacyjny UNIX/Linux, środowisko graficzne X-Window/LXDE (od roku 2006)

System operacyjny UNIX/Linux, środowisko graficzne X-Window/GNOME, powłoka graficzna Unity (od roku 2010)

Środowisko Windows (systemy Microsoft Windows)

Historia

Nakładka graficzna Microsoft Windows na system DOS, środowisko graficzne Windows.
Okno najwyższego rzędu pełni rolę tła i udostępnia ikony zminimalizowanych okien aplikacji.
Wersja 2 (rok 1985)	Wersja 3.11 (rok 1992)

Współczesność

Systemy operacyjne Microsoft Windows, środowisko graficzne Windows (lata 1995–).
Pulpit udostępnia panel aplikacji (task bar), ikony obiektów systemowych i zawartość kartotek związanych z obsługą pulpitu. Menu systemowe jest dostępne z poziomu panelu aplikacji.
Windows 98 (rok 1998)	Windows 2000 (rok 2000)	Windows XP (rok 2001)	Windows Vista (rok 2006)	Windows 7 (rok 2009)

Środowisko graficzne w systemach Apple MacIntosh

System operacyjny Apple MacOS (lata 1984–2001)
MacOS 9 (rok 1999; ilustracja z serwisu `http://www.guidebookgallery.org/screenshots`)

System operacyjny Apple MacOS X, środowisko graficzne X-Window/Aqua (lata 2001–)
(ilustracja z witryny producenta)

Inne środowiska

Środowisko Workplace Shell (system IBM OS/2)

System operacyjny IBM OS/2, środowisko graficzne Workplace Shell (lata 1992–2005).
Pulpit udostępnia ikony obiektów systemowych. Element pomocniczy: systemowy panel sterujący (launchpad)
OS/2 Warp 3 (rok 1994)	OS/2 Warp 4 (rok 1996; ilustracja z serwisu `http://www.guidebookgallery.org/screenshots`)

System BeOS

System operacyjny BeOS 5 (rok 2000; ilustracja z serwisu `http://www.guidebookgallery.org/screenshots`)

Środowiska eksperymentalne

Przyszłość czy ekstrawagancja? na razie wydaje się, że trójwymiarowe środowiska użytkowe służą głównie do zabawy i olśnienia klientów. Ale niewykluczone, że wiążą się z nimi nowe możliwości reprezentacji i eksploracji danych, które okażą się naprawdę przydatne.

Trójwymiarowe środowisko robocze LookingGlass firmy Sun (rok 2004, platforma Java, wiele systemów operacyjnych)

Przestrzenna wizualizacja okien Metisse firmy InSitu (rok 2004; ilustracja w systemie X-Window/GNOME z roku 2007 z witryny dystrybutora)

Przestrzenna wizualizacja okien w systemach X-Window/Xgl — zarządca okien Compiz opracowany przez firmę Novell (rok 2006); na ilustracjach widoczny jest klon Compiza o nazwie Beryl

Wystrój środowiska roboczego Aero w systemach Microsoft Windows Vista (rok 2006, ilustracja z witryny producenta)

Eksperymentalny trójwymiarowy pulpit BumpTop dla systemów uniksowych (rok 2007, ilustracja z witryny autora `http://www.bumptop.com`)

Pulpit trójwymiarowy RealDesktop (`http://www.real-desktop.de/English`) dla systemów Microsoft Windows (rok 2008)

Czy można pójść jeszcze dalej?

Owszem… rewolucyjne pomysły dają nadzieje na obiecujące rozwiązania użytkowe. Z wolna znajdują swoje miejsce w systemowych środowiskach użytkownika.

Pulpit semantyczny

„Pulpit semantyczny” umożliwia pracę w oparciu o związki logiczne między obiektami różnych typów
Na przykład DeepaMehta (2000–; platforma Java)

Inne systemy tego typu (ilustracje z materiałów producentów)
Gnowsis (2004–; semanticdesktop.org i Deutsches Forschungszentrum für Künstliche Intelligenz — DFKI)	OpenIris (2005–; SGI)	Nepomuk (2006–; DFKI)

Realizacja pulpitu semantycznego w środowisku operacyjnym użytkownika
Środowisko graficzne w systemach MacOS X	Środowisko graficzne KDE 4 (2009) dla systemów UNIX i Windows; realizacja w oparciu o projekt Nepomuk

Rzeczywistość wirtualna na pulpicie

Trójwymiarowe środowisko rzeczywistości wirtualnej współdzielone przez grupę współpracujących użytkowników
Pomysł znany od dawna w grach sieciowych, zaadaptowany do „poważnych” zastosowań m.in. w projektach: Croquet (2002–)

oraz Wonderland (2001–) firmy Sun

Pulpit sieciowy

W globalnej sieci wszystko jest dostępne. Do swojego pulpitu, włączając w to dostęp do danych, konfigurację oraz wystrój, możesz się dostać zewsząd.

Pod warunkiem, że Twoje dane i konfiguracja pulpitu są przechowywane na serwerach, a Ty dysponujesz aplikacją kliencką zapewniającą bezpieczne połączenie z serwerami.

Tak więc nowe możliwości (niezależność od konkretnego egzemplarza stacji roboczej i jej konfiguracji), ale także nowe wymagania (choćby przepustowość sieci) i nowe problemy (awaryjność zależna od wielkiej liczby czynników, utrzymanie poufności, zaufanie do instytucji utrzymującej serwer).

„Pulpit sieciowy”
Na przykład Sun Secure Global Desktop (platforma Java)

Więcej interesujących materiałów: http://www.guidebookgallery.org, http://toastytech.com/guis.