HALOGENKI
- Do halogenków zaliczamy grupę minerałów obejmujących
chlorki, fluorki, bromki i
- jodki, a więc sole kwasów fluorowodorowego,
chlorowodorowego (solnego), bromowodorowego i
jodowodorowego.
- Fluor, chlor, brom i jod w procesach magmowych nie
koncentrują się w większych
- ilościach. Przeważająca część tych pierwiastków
przechodzi do roztworów hydrotermalnych, z których mogą krystalizować w formie halogenków.
Najbardziej rozpowszechniony jest fluoryt i
fluorki glinu. W warunkach osadowych dochodzi natomiast
do znacznej koncentracji chlorków (halit, sylwin
i inne), które razem z siarczanami
tworzą czasem ogromne złoża. Obecnie od 70 do 75%
chloru i bromu, a także ponad 90% jodu skorupy ziemskiej
znajduje się w wodzie morskiej.
-
- CECHY MAKROSKOPOWE:
- Postać występowania: fluoryt krystalizuje w
układzie regularnym.
- Pokrój kryształów: kryształy zwykle
sześcienne w kombinacji z ośmiościanem lub
dwunastościanem.
- Barwa: występują osobniki bezbarwne i
zabarwione: żółte, niebieskie, zielone lub fioletowe;
przezroczyste.
- Połysk: szklisty.
- Rysa: biała.
- Twardość: 4,0 - wzorcowa w skali Mohsa.
- Łupliwość: dobra.
- Gęstość: 3,0 - 3,2 g . cm-1.
- WYSTĘPOWANIE
- Fluoryt występuje najczęściej w skupieniach
ziarnistych lub zbitych w żyłach
- hydrotermalnych, pustkach skał krzemianowych i w skałach osadowych.
-
- CECHY MAKROSKOPOWE:
- Postać występowania: halit krystalizuje w
układzie regularnym.
- Pokrój kryształów: kryształy sześcienne,
niekiedy osiągające znaczne rozmiary.
- Barwa: kryształy halitu są zazwyczaj bezbarwne i
przezroczyste, znane są także formy
- zabarwione na żółto, niebiesko, czerwono i szaro, w
zależności od chemicznych i mineralnych domieszek.
- Połysk: szklisty.
- Rysa: biała.
- Twardość: 4,5.
- Łupliwość: doskonała, kostkowa.
- Gęstość: 2,1- 2,2 g . cm-1.
- Inne cechy: charakterystyczny słony smak.
- WYSTĘPOWANIE
- Halit, zwany potocznie solą kuchenną, jest
najważniejszym minerałem solnym. Jest on
- źródłem otrzymywania sody i kwasu solnego oraz chloru
i jego związków. Używany jest powszechnie do celów
spożywczych i do konserwowania żywności.
- Halit najczęściej występuje w skupieniach ziarnistych
i zbitych. Tworzy także formy
- szkieletowe, stalaktytowe oraz włosowate wykwity.
Minerał ten powstaje w wyniku odparowania wody morskiej lub
słonych jezior (złoża solne), często tworzy wykwity
pustynne.
- W Polsce złoża soli kamiennej występują w okolicach
Inowrocławia (permskie wysady
- solne) oraz Bochni i Wieliczki (trzeciorzędowe osady
solne).
- W glebach halit krystalizuje in situ ze słonych
roztworów glebowych, szczególnie na
- obszarach aridowych i semi-aridowych. Kryształy zwykle
akumulują sie w porach glebowych lub tworzą
naskorupienia na powierzchni gleby.
-
- CECHY MAKROSKOPOWE:
- Postać występowania: sylwin krystalizuje w
układzie regularnym.
- Pokrój kryształów: kryształy zwykle
sześcienne.
- Barwa: kryształy sylwinu są zazwyczaj bezbarwne
i przezroczyste, rzadziej białawe, czerwone lub szare, w
zależności od chemicznych i mineralnych domieszek.
- Połysk: szklisty.
- Rysa: biała.
- Twardość: 2,0.
- Łupliwość: doskonała, kostkowa.
- Inne cechy: charakterystyczny gorzki smak.
- Gęstość: 1,9 g . cm-1.
- WYSTĘPOWANIE
- Występowanie podobne do halitu.
Złoża sylwinu są eksploatowane w celu pozyskania
- nawozu mineralnego powszechnie stosowanego w rolnictwie -
soli potasowej.
-
- CECHY MAKROSKOPOWE:
- Postać występowania: karnalit krystlizuje w
układzie rombowym.
- Pokrój kryształów: kryształy występują
rzadko, są drobne o kształcie
- pseudoheksagonalnym.
- Barwa: kryształy karnalitu mogą być bezbarwne,
białe, żółtawe i czerwonawe, przezroczyste lub
przeświecające.
- Połysk: szklisty.
- Rysa: biała.
- Twardość: 1,0 - 2,0.
- Łupliwość: dobra.
- Gęstość: 1,6 g . cm-1.
- WYSTĘPOWANIE
- Występowanie podobne do halitu.
Złoża karnalitu są eksploatowane w celu pozyskania
- nawozu mineralnego stosowanego w rolnictwie.
Powrót do strony głównej