WĘGLANY
- Węglany są bardzo ważną i liczna grupą minerałów.
Często towarzyszą złożom rudnym
- lub same stanowią źródło ważnych metali.
- Anion (CO3)- tworzy w węglanach
połączenia z kationami metali takich jak magnez,
- żelazo, wapń, cynk, mangan, ołów, miedź, a niekiedy
także z anionami dopełniającymi - (OH)-,
(Cl)- .
- Najważniejszymi przedstawicielami węglanów są: kalcyt,
dolomit, syderyt i magnezyt
- CECHY MAKROSKOPOWE:
- Postać występowania: kalcyt krystalizuje w
układzie trygonalnym.
- Pokrój kryształów: kryształy dobrze
wykształcone, nieraz znacznych rozmiarów,
- odznaczające się bogactwem postaci.
- Barwa: najczęściej bezbarwny, biały, szary,
brunatny lub rozmaicie zabarwiomy przez
- domieszki chemiczne i mineralne.
- Połysk: szklisty.
- Rysa: biała.
- Twardość: 3,0 - wzorcowa w skali Mohsa.
- Łupliwość: doskonała.
- Gęstość: 2,6 - 2,8 g . cm-1.
- Inne właściwości: silnie burzy z 10% HCl.
- WYSTĘPOWANIE
- Kalcyt jest ważnym minerałem skałotwórczym. Tworzy on bardzo urozmaicone formy
- skupień. Oprócz skupień
ziarnistych, zbitych i włóknistych występują formy
naciekowe - stalaktyty i stalagmity.
Minerał ten jest głównym składnikiem osadowych skał wapiennych,
pochodzenia
zarówno organicznego jak i chemicznego. Obecny jest w
złożach żyłowych pochodzenia hydrotermalnego. W
grupie skał metamorficznych
stanowi podstawowy składnik marmurów.
- W glebach kalcyt
odgrywa również
bardzo istotną rolę, wpływając na szereg ich
właściwości
- (przede wszystkim przedziwdziała
zakwaszaniu gleb, działa również strukturotwórczo).
- W warunkach klimatu humidowego kalcyt jest łatwo
wypłukiwany w głąb profilu glebowego,
- ze względu na łatwą rozpuszczalność w roztworze
kwasu węglowego. W klimacie aridowym dochodzi do nagromadzenia dużych jego ilości w górnych poziomach profilu glebowego.
-
- CECHY MAKROSKOPOWE:
- Postać występowania: dolomit krystalizuje w układzie
trygonalnym.
- Pokrój kryształów: kryształy romboerdyczne.
- Barwa: biała, szara, żółtawa, brunatna aż do
prawie czarnej, w zależności od domieszek.
- Połysk: szklisty lu perłowy.
- Rysa: biała.
- Twardość: 3,5 - 4,0.
- Łupliwość: doskonała.
- Gęstość: 2,85 - 2,95 g . cm-1.
- Inne właściwości: burzy z 10% HCl po sproszkowaniu lub po podgrzaniu kwasu.
- WYSTĘPOWANIE
- Dolomit jest solą podwójną MgCO3 . CaCO3,
prawie zawsze zawierającą domieszki
- żelaza, czasem również cynku, niklu i kobaltu.
- Jest on głównym składnikiem skał o tej samej
nazwie tj. dolomitów,
a także
- marmurów dolomitowych. Znany
jest ponadto z żyłowych utworów hydrotermalnych.
-
- CECHY MAKROSKOPOWE:
- Postać występowania: syderyt krystalizuje w układzie
trygonalnym.
- Pokrój kryształów: rzadko tworzy kryształy
romboerdyczne, niewielkie.
- Barwa: w stanie świeżym żółtawoszara, w
stanie zwietrzałym - brunatna.
- Połysk: szklisty lub perłowy.
- Rysa: biaława.
- Twardość: 3,5 - 4,5.
- Łupliwość: doskonała.
- Gęstość: 3,7 - 3,9 g . cm-1.
- Inne właściwości: po sproszkowaniu silnie burzy z kwasem solnym.
- WYSTĘPOWANIE
- Syderyt jest ważną rudą żelaza, o zawartości tego
pierwiastka około 48,3%.
Występuje
- w skupieniach drobnokrystalicznych,
zbitych. Jest obecny w skałach
osadowych, w pęcherzach
pogazowych skał wulkanicznych,
żyłach pochodzenia hydrotermalnego. Może także
tworzyć konkrecje i pokłady w utworach pochodzenia
sedymentacyjnego i torfach.
-
- CECHY MAKROSKOPOWE:
- Postać występowania: magnezyt krystalizuje w układzie
trygonalnym.
- Pokrój kryształów: rzadko tworzy kryształy.
- Barwa: bywa bezbarwny, biały, czasem brunatny lub
czerwonawy, w dależności od domieszek (głównie
żelaza).
- Połysk: szklisty.
- Rysa: biała.
- Twardość: 4,0 - 4,5.
- Łupliwość: doskonała.
- Gęstość: 3,0 g . cm-1.
- Inne cechy: po sproszkowaniu silnie burzy z kwasem solnym.
- WYSTĘPOWANIE
- Magnezyt występuje w skałach
osadowych, dolomitach,
a także w postaci żył w
- zwietrzałych skałach
serpentynitowych.
- Magnezyt wypalony służy do wyrobu materiałów
ogniotrwałych, specjalnych cementów i
- izolatorów elektrycznych, znajduje również
zastosowanie w przemyśle papierniczym.
Powrót do strony głównej