ŁYSZCZYKI (MIKI)

Łyszczyki są uwodnionymi glinokrzemianami potasu oraz kationów dwu- i
trójwartościowych: glinu, magnezu, żelaza i innych. Tworzenie się tych minerałów wymaga obecności pary wodnej, dlatego występują one głównie w skałach głębinowych, natomiast brak ich wśród składników krystalizujących z law w warunkach wulkanicznych.
Łyszczyki występują powszechnie w wielu skałach. Należą do głównych minerałów skał
magmowych, są ważnymi składnikami skał metamorficznych i często występują w skałach osadowych. Minerały należące do tej grupy są pospolite w wielu zwietrzelinach, gdzie zwracają na siebie uwagę charakterystycznym blaszowatym kształtem i połyskliwością (tzw. kocie złoto). Blaszki łyszczyków wykazują doskonałą łupliwość i sprężystość.
Wszystkie łyszczyki posiadają budowę trójwarstwową
Najistotniejszą rolę wśród łyszczyków odgrywają następujące minerały: muskowit,
serycyt i biotyt
 
MUSKOWIT KAl2[(OH,F)2AlSi3O10]
CECHY MAKROSKOPOWE :
Postać występowania: muskowit krystalizuje w układzie jednoskośnym.
Pokrój kryształów: blaszkowy lub tabliczkowy o zarysie heksagonalnym.
Barwa: muskowit najczęściej jest bezbarwny, niekiedy biały, żółtawy, szary lub brunatny.
Połysk: perłowy.
Rysa: biała.
Twardość: 2 - 2,5.
Łupliwość: doskonała.
Gęstość: 2,8 - 2,9 g . cm-1.
WYSTĘPOWANIE
Muskowit jest pospolitym minerałem skałotwórczym. Występuje w skałach magmowych
i metamorficznych. Znany jest także ze skał osadowych, gdzie występuje jako składnik allogeniczny, w postaci drobnych łusek i blaszek. W skałach magmowych pojawia się głównie w dwumikowych granitach i granodiorytach. W skałach wulkanicznych jast nieobecny. W utworach pegmatytowych kryształy muskowitu osiągają niekiedy znaczne rozmiary, tworząc złoża o znaczeniu gospodarczym. Muskowit jest również pospolitym składnikiem skał metamorficznych, głównie łupków łyszczykowych (mikowych) oraz gnejsów. Jest on ważnym komponentem materiału glebowego, gdzie występuje w postaci pojedynczych ziarn.
 
SERYCYT KAl2[(OH,F)2AlSi3O10]
 
Serycyt jest mikrokrystaliczną odmianą muskowitu, powstającą głównie wskutek
rekrystalizacji.
CECHY MAKROSKOPOWE :
Postać występowania: serycyt krystalizuje w układzie jednoskośnym.
Pokrój kryształów: blaszkowy o zarysie heksagonalnym.
Barwa: muskowit najczęściej jest bezbarwny, niekiedy biały, żółtawy, szary lub brunatny.
Połysk: perłowy.
Rysa: biała.
Twardość: 2 - 2,5.
Łupliwość: doskonała.
Gęstość: 2,8 - 2,9 g . cm-1.
WYSTĘPOWANIE
Podobnie jak muskowit. Często pojawia się jako produkt wietrzenia skaleni. Jest
typowym minerałem skał metamorficznych.
 
BIOTYT K(Mg,Fe2+)3[(OH,F)2AlSi3O10]
 
CECHY MAKROSKOPOWE :
Postać występowania: biotyt krystalizuje w układzie jednoskośnym.
Pokrój kryształów: blaszkowy lub tabliczkowy o zarysie heksagonalnym.
Barwa: zawsze ciemna, brunatna z odcienien zielonawym lub czerwonawym lub całkiem czarna.
Rysa: biała.
Twardość: 2,5 - 3,0.
Łupliwość: doskonała.
Gęstość: 2,8 - 3,4 g . cm-1.
WYSTĘPOWANIE
Biotyt jest najbardziej pospolitym minerłem wśród łyszczyków, posiadającym duże
znaczenie skałotwórcze. Podobnie jak muskowit występuje głównie w granitach i granodiorytach, znany jest również z ciemnych skał żyłowych. Biotyt powszechnie występuje w niektórych skałach metamorficznych, takich jak łupki łyszczykowe (mikowe) czy gnejsy. W budowie skał osadowych odgrywa znacznie mniejszą rolę niż muskowit, ponieważ charakteryzuje się mniejszą odpornością na wietrzenie chemiczne.
Obecność biotytu w glebach zaznacza się jedynie tam, gdzie procesy wietrzenia zachodzą
bardzo powoli. Przyjmuje tam postać wydłużonych, blaszkowatych ziarn.


Powrót do strony głównej