KLASA MONZONITU I LATYTU

Klasa ta obejmuje skały nasycone krzemionką, pod względem chemicznym zaliczane do
obojętnych. Głównymi minerałami skałotwórczymi są tu plagioklazy i skalenie potasowe, obok których występuje biotyt i hornblenda.
Skały głębinowe reprezentowane są w tej klasie przez monzonit i sjenodioryt, wylewne zaś
przez latyt.

MONZONIT
Monzonit jest skałą głębinową, zbudowaną głównie ze skaleni alkalicznych i plagioklazów,
które występują w mniej więcej równych proporcjach ilościowych. Obok skaleni głównymi minerałami budującymi skały monzonitowe są amfibole, pirokseny i biotyt. Typowe monzonity zawierają również do 5% obj. kwarcu. Jeżeli jego ilość wzrasta do 20% obj. mówimy o monzonitach kwarcowych. Odmienne nazewnictwo obejmuje także odmiany o zwiększonej zawartości skaleniowców. Przy zawartości do 10% obj. skaleniowców mówimy o monzonitach foidowych, zaś przy zawartości do 60% obj. - o monzonitach foidowych.
Skały monzonitowe są zwykle szare lub ciemnoszare, o strukturze drobno- lub
średnioziarnistej i teksturze masywnej, bezładnej.
Ze zwietrzeliny monzonitowej powstają gleby gliniaste, zasobne w składniki pokarmowe dla
roślin.

SJENODIORYT

Sjenodioryt jest skałą głębinową, zbudowaną głównie z plagioklazów i skalenia potasowego.
W przeciwieństwie do pokrewnego mu monzonitu, plagioklazy znacznie przeważają tu nad skalenim potasowym.
Sjenodioryty są skałami o szarej barwie, ziarnistej strukturze i teksturze masywnej, bezładnej.
Ze zwietrzeliny sjenodiorytowej powstają gleby gliniaste, zasobne w składniki pokarmowe
dla roślin.
W Polsce skały sjenodiorytowe występują w okolicach Niemczy oraz w masywie Kłodzko -
Złotostockim.

LATYT

Latyt i pokrewne mu skały wylewne (trachyandezyty, trachybazalty) różnią się między sobą
wzajemnym stosunkiem plagioklazów do skaleni alkalicznych i minerałów ciemnych. Są to skały jasne, o strukturze afanitowej lub porfirowej z prakryształami skaleni, rzadziej amfiboli i piroksenów.
Gleby powstające ze zwietrzeliny tej grupy skał są zazwyczaj gliniaste, zasobne w składniki
pokarmowe dla roślin.
W Polsce latyty i pokrewne im skały wylewne występują lokalnie w Sudetach, tworząc razem
ze skałami wylewnymi innych klas tzw. trzeciorzędową formację bazaltową.


Powrót do strony głównej